Τα Τζυπραίϊκα αποτελούσιν την πκιο ζωντανήν ελληνικήν λαλιάν μετά που τα αττικά ελληνικά. Γρησιμοποιούντα εις ιστολόγια, εις εθεμερίες, θκιαφημίσεις, βιβίλια, τραούθκια, ποιήματα, εις θκιάφορες άλλες γραπτές μορφές του λόγου αμμά τζαι ειστά οπτικοακουστικά μέσα μαζικής ενημέρωσης τζαι ψυχαγωγίας. Εντούτοις το μέλλον των Τζυπραίϊκων έν πέρα για πέρα αβέβγιον. Την προηγούμενην δεκαετία απειλείτο με εξαφάνισην επειδή μιά συνκεκριμένη τηλεοπτική σειρά επροωθούεν την γρήσην τους σαν ένδειξη αμορφωσύνης τζαι χωρκαθκιού. Φυσικά τούτα έν σχόλια φασιστικά καθώς επίσης τζαι αδαής.
Τα Τζυπραίϊκα έχουσιν μιάν μακράν τζαι υπέροχην λογοτεγνίαν τζαι ιστορίαν. Το να μισάς μιάν ελληνικήν τοπολαλιάν τζαι να την απορρίπτεις για χάρην των αττικών ελληνικών έναι οξύμορον. Εν δικαιολογείται εις καμίαν περίπτωσην. Ας μεν ξιάννομεν ότι τα Κρητικά Ελληνικά παρολλίον να ήταν η επίσημη γλώσσα του ελληνικού κράτους αφού ήταν τα μόνο ελληνικά που συντυχάννουνταν τζαι κόμα συντυχάννουνται εις την μοντέρναν επικράτιαν της Ελλάδας που επαράξασιν κάποιον σημαντικόν λογοτεχνικόν έργον ενώ η ελληνική λογοτεχνία ειστήν ηπειρωτικήν Ελλάς ήταν εις μαρασμόν λόγω Τουρκοκρατίας.
Την σήμερον ημέραν τα Τζυπραίϊκα βιώννουσιν μιάν άνθησην. Ο λόος έναι οι θκυό πολλά πετυχημένες τζαι δημοφιλείς Τζυπραίϊκες παραγωγές ειστά Τζυπραίϊκα, η Αίγια Φούξια τζαι οι Γενιές της Σιωπής. Θκυο σειρές που εν φοούνται να γρησιμοποιήσουσιν ''καχαρά'' Τζυπραίϊκα. Οι νέοι μας επιτέλους δκιαπιστώννουσιν ότι τα Τζυπραίϊκα έν πλούσια εις λεξιλόγιον τζαι έν πέρα για πέρα εκφραστικά. Θκιαφέρουν τεράστια που τα αττικά ελληνικά εις δομήν, λεξιλόγιον τζαι γραμματιτζήν. Πολλοί νέοι που εν είχασιν ποττέ εκτεθεί εις τέθκοια καχαρά Τζυπραίϊκα επιτέλους βρίσκουσιν την ευκαιρίαν να μάθουσιν τα Τζυπραίϊκα που οι γονιοί τους αντρέπουνταν να τους μάθουσιν. Έν πλέον φυσιολογικόν να αγροιτζήεις γιά να συντύσςεις την τοπολαλιάν εις την καχαρήν της μορφήν.
Παρούλλα τούτα η άνθηση μάλλον έν προσωρινή. Η κυβέρνηση απέτυσςεν να τα υποστηρίξει. Η πρόσφατη κίνηση της βουλευτικής επιτροπής για την Παιδείαν έσυρεν μανιχά έναν πυροτέχνημαν άμμαν τζαι ανατζοίνωεν ότι η τοπολαλιά μας πρέπει να διδάσκεται ειστά σκολεία. Που τζείντην ημέραν εν έκαμεν τίποτε για να μπει η τοπολαλιά μέστα σκολεία. Γενικώς πάσχει η επιτροπή από λαϊκισμόν. Η εισαγωγή της τοπολαλιάς μας σγιαν μέρος της διδακτέας ύλης ένναιν λαϊκιστικόν μέτρον τζαι ούτε πρέπει να το θωρόμεν έτσι.
Αντιθέτως έν καθήκον μας σγιαν Τζυπραίοι να δώκομεν ειστά παιθκιά μας μιάν παιδείαν όπου τα Τζυπραίϊκα παίζουσιν σημαντικότατον ρόλον. Όπκοιος συντυχάννει Τζυπραίϊκα αθθυμάτε ταυτόγρονα ούλλην την ιστορίαν της Νήσου μέσω των δκιάφορων αρχαίων που εθκιατηρηθήκασιν αμμά τζαι μέσω των ξένων λέξεων που εμπήκασιν ειστό λεξιλόγιον. Αθθυμάτε τους Αράπηες (ίσςαλλα, μάσςαλλα), τους Φράγκους (κοτολέττα, βλατζίν, ζςαμαφού, τσααίρα), τους Ενετούς (δισπιρκώ, πρότσα, κουρτέλλα), τους Τούρκους (μούχτιν, ππεζεβέγκης, -λίκκιν, λαφαζάνης) τζαι τους Εγγλέζους (σιμιντίρι, κκιστάρω, άμπουλα). Αθθυμάτε τους Αρχαίους (κίλλης, βίλλος, ωχρά, βόρτακος) τζαι τους Βυζαντινούς (αλάιν, κάττος) Έλληνες. Αθθυμάτε τον τζαιρόν που ούλλοι οι Τζυπραίοι, μουσουλμάνοι τζαι γρισκιανοί, εσυντυχάννασιν ούλλοι την τοπολαλιάν τζαι μιά βασική θκιαφορά τους που υπάρχει σήμερον εν επλασκιέτουν τζείντον τζαιρόν.
Το αρώτημαν έναι ένταλως να σώσεις μιάν γλώσσαν. Παραδέιγματα έναι το Ισραήλ τζαι τα εβραϊκά, η Καταλονία τζαι τα Καταλανικά. Μερικά μέτρα που πρέπει να γινούσιν έναι:
1. Η καταμερισμός των ωρών δίδαξης ελληνικών αναμεταξύ Τζυπραίϊκων τζαι Αττικών εις 4:1. Δηλαδή 80% των περιόδων που αφιερώνουνται ειστήν εκδίδαξην των ελληνικών να πηαίννουσιν ειστήν δίδαξην των Τζυπραίϊκων. Οι υπόλοιπες ειστά Αττικά ελληνικά. Ο λόος; Τα παιδκιά μας πρέπει να μάθουσιν πρώτα τα ξεχωρίζουσιν τι εστί Τζυπραίϊκα τζαι τι εστί Αττικά. Το πρόγραμμαν πρέπει να διατηρηθεί τουλάχιστον ώς την 3ην τάξην του Γυμνασίου. Μετέπειτα τα μαθήματα πρέπει να είναι 50-50%.
2. Η επιβολή της αναγραφής των πινακίδων, ονομάτων εταιριών, τιμοκαταλόγων ειστά Τζυπραίϊκα τουλάχιστον παρά η αναγραφή τους ειστά Αγγλικά τζαι μόνον όπως συνηθίζεται ως τωρά.
3. Διαγωνισμούς ποίησης ή λογοτεγνίας ειστά Τζυπραίϊκα εις ούλλες τες σχολικές βαθμίδες τζαι άλλους ενήλικες με δυνατόν το στοιχείον του μιάλου επιτευγμάτου.
4. Την μετάδοσην ειδήσεων ειστά Τζυπραίϊκα, την αποδοχήν της γρήσης της τοπολαλιάς εις όλες τες υπόλοιπες εκπομπές τζαι προγράμματα εκδίδαξης της τοπολαλιάς εις ελληνόφωνους τζαι αλλόφωνους.
5. Εις τες κρατικές εξετάσεις για εργοδότησην η εξέταση να γίνεται ή για τα Τζυπραίϊκα ή για τα Αττικά. Ούλλες οι κρατικές ανακοινώσεις να εκδίδονται ειστά Τζυπραίϊκα που εννά έχουσιν προτεραιότηταν ειστήν λειτουργίαν του κράτους.
Μόνον έτσι αν σωτηρκαστούσιν τα Τζυπραίϊκα που την εξαφάνισην. Γιατί έν καθήκον μας, έν πογρέωση μας, έν η ιστορία μας προπάντων γιατί αξίζουν το!
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου