Τρίτη 26 Ιανουαρίου 2010

Φωνολογία Τζυπραίϊκων

Σήμερον εις τούντην ανάρτησην εννά έχιελα να εξετάσομεν την φωνολογίαν των Τζυπραίϊκων σγιαν ιδίωμαν. Δηλαδή εννά νεκουτρέψομεν τους ήχους που πλάσκιονται ειστό ελληνικόν ιδίωμαν της Τζύπρου ενώ ταυτοχρόνως εννά το συγκρίνομεν με την ελλαδιτζςήν διάλεκτον των Αττικών ελληνικών.

Τα Τζυπραίϊκα όπως τα Αττικά ελληνικά γρησιμοποιούσιν φυσικά την ίθκιαν αρφαβήταν ωστόσο όσον αφορά τους ήχους που υπάρχουσιν ειστές θκυο θκιαλέκτους έσςει πολλές θκιαφορές. Η πρώτη θκιαφορά που παρατηρόμεν έναι ότι ειστά Αττικά εν προφέρουνται ποττέ τα διπλά σύνφωνα. Δηλαδής το διπλόν 'λ' εις λέξεις όπως το 'αλλά' εν προφέρεται σγιαν 2 λάμντα αμμά σγιαν έναν. Το ίθκιον ισχύει για ούλλα τα διπλά σύνφωνα όπως το 'κκ' (κόκκος), το μμ, σσ, κτλ. Εντούτοις ειστά Τζυπραίϊκα ούλλα τα διπλά σύνφωνα προφέρουνται σγιαν διπλά όπως το σσάζω (σφάζω), αμμά (αλλά), θθ (αθθυμούμαι), κκ (λάκκος) κτλ. Το πλεονέκτημαν έναι ότι ο συντυχιστές των Τζυπραίϊκων πάντα γνωρίζει πότε η λέξη γράφεται με διπλόν σύνφωνον τζαι πότε όι ενώ οι δε των Αττικών πρέπει να μάθουσιν δια μνήμης τες λέξεις που περιέχουσιν διπλά σύνφωνα.

Μια επιπλέον διαφορά εστί η ποικιλία των ήχων. Συγκεκριμένα τα Τζυπραίϊκα έχουσιν 6 σύνφωνα που εν υπάρχουσιν ειστά Αττικά (παρόλου που γράφουνται με συνδυασμούς γραμμάτων). Τούτα έναι:

Σς = Sh πχ. σςύλλος = σκύλος
Ζς = Zh πχ. ζςώ = ζω
Τζς = J πχ. τζςαι = και
Τσς = Ch πχ. τσςεκκάρω = ελέγχω, τσεκάρω
Ξς = Ksh πχ. άξςος = άξιος
Ψς = Psh πχ.ανιψςός = ανιψιός

Επιπρόσθετα τα Τζυπραίϊκα τζαι τα Αττικά προφέρουσιν τα φωνήεν Α, Ε, Η, Ι με τον ίθκιον τρόπον. Παρόλα αυτά υπάρχει μιά ιδιομορφία με το φωνήεν του Υψιλον. Πούμπου εστί η διαφορά; Ειστά Αττικά ελληνικά πάντα προφέρεται όπως τζαι το Ι τζαι το Η. Εντούτοις ειστήν αρχαιότηταν το Υψιλον επροφέρετουν σγιαν το σημερινόν 'ΟΥ'. Με τον Ιωττακισμόν τα Ι, Η, Υ εκαταλήξασιν να προφέρουνται με τον ακριβώς ίθκιον τρόπον. Δηλαδή σγιάν Ιώτα.

Ειστά Τζυπραίϊκα ωστόσο, εξόν που ότι εθκιατηρηχήκασιν πολλές αρχαίες λέξεις, περίτου που τα Αττικά, εθκιατηρήθηκεν τζαι η προφορά του Υψιλον σγιαν 'ΟΥ' εις πολλές λέξεις. Μετά που έρευναν επροκύψασιν οι ακόλουθες (προσέξετε ότι όπου έσςει Ύψιλον):

Τζυπραίϊκα (νόημα) -> Ελληνικά (ορθογραφικώς)

Άγκουρα -> Άγκυρα
Αντζςουλής (ασυνάρτητος) -> αρχ. αγκύλος
Βουθός -> Βυθός
Γιούπας -> Γύπας
Γιούφτης -> γύφτος
Δουκάνη (δοκάνη) -> αρχ. τυκάνη
Εσού -> Εσύ
Καμμούμενος (κλειστός) -> αρχ. καμμύω
Κατσούφλης -> κακοτύφλης
Κούλλας (κουτσός) -> αρχ. κυλλός
Κουλούμπρα (γογγυλοκράμβη) -> αρχ. Κόρυμβος*
Κουλούτζςιν -> αρχ. σκυλάξ
Κούνος (οκνηρός) -> αρχ. κύων
Κουρέλλιν (στενόλαιμο πήλινο αγγείο) -> αρχ. κυρίλλιον
Κούρταλλος/κούρτελλος (υπέργηρος) -> αρχ. κυρτός
Κουτάλα (βραχίωνας) -> αρχ. σκυτάλη
Μιτσούλλικος (μικρούλλης) -> αρχ. μικκύλος
Μούγια -> μύγα
Μουλλός -> αρχ. μυλλός
Μουρμούτζιν -> μυρμήγκι
Μούρμουρος (γκρινιάρης) -> αρχ. μορμύρω
Μουστρί -> μυστρί
Μούτη (επαφή) -> αρχ. μύτις
Μούττη -> μύτη
Ξςουράφιν/ξςουρίζω/ξςούτης (ψεύτης)/ξςούρος (ψυχρός άνεμος) -> ξυρίζω
Σουρία -> Συρία
Στρούππα/στρούππη -> τρύπα
Τούμπαλον -> τύμπανο
Τσουνάριν (τσιγκέλι) -> αρχ. κυνάριον
Τσούννα (είδος εξανθήματος) -> αρχ. τύλη
Τσούρος (τράγος) -> αρχ. τίτυρος
Ττουμπαρίσκω -> αρχ. τύμβη *
Γρουσός -> χρυσός
Ψςουψςουρίζω -> ψυθιρίζω


Ειστό σύνολον θωρόμεν ότι ειστά Τζυπραίϊκα 34 λέξεις που έχουσιν το Ύψιλον ειστήν ρίζαν τους διατηρήσασιν την αρχαίαν προφοράν του Ύψιλον σγιαν 'ΟΥ'.

Αμμά έσςει κάτι κόμα. Οι λέξεις για τα 'κόρυμβος' τζαι 'τύμβη' έχουσιν μιάν ιδιαιτερότηταν. Εν εδιατηρήθειν μανιχά το Ύψιλον σγιαν 'ΟΥ'. Το Β , που ικάζεται ότι ειστήν αρχαιότηταν επροφέρετουν σγιάν 'ΜΠ', εδιατηρήθειν εις τούντες 2 λέξεις σγιαν 'ΜΠ'! Ττουμπαρίσκω τζαι Κουλούμπρα.

Τέλος έσςει κόμα μιάν λέξην που αξίζει να ούμεν. Η λέξη 'κάττος', αττικιστί 'γάτος'. Σύνφωνα με ετυμολογικά λεξικά η ρίζα της λέξης αποδίδεται ειστό Λατινικόν 'catt' που μάλλον επροέκυψεν που αρχαίαν αιγυπτιατζςήν λέξην. Εντούτοις χιέλω να υποδείξω ότι τούτη η ερμηνεία εστί λάθος. Η αρχαία αιγυπτιατζςή λέξη για την λέξη γάτος/-α έν 'μιού' ή 'μάου' που είναι ηχομίμηση. Δηλαδής ονομάσαν την κάτταν σύνφωνα με τον ήχον που έφκαλλεν σγιαν κτηνόν.

Άρα μένομεν με το αρώτημαν. Πκοιά εστί η ρίζα της λέξης 'κάττος'; Μέμπα τζαι έν που την αραπιτζςήν λέξην qitta; Ίσως. Εξίσου πιθανή εν τζαι η 2η μου ερμηνεία που υποθέτει ότι η λέξη γάτος έν όντως ελληνιτζςή. Το Γ ειστά αρχαία επροφέρετουν σγιαν 'ΓΚ' άρα αντί γάτος -> γκάτος. Ειστά Τζυπραίϊκα προφανώς αντί το αρχαίον Γ να γινεί το σημερινόν Γ εγίνειν Κ τζαι ο τραχύς ήχος του ΓΚ εμεταφέρθηκεν ειστό Τ. Άρα 'κάττος'. Όσον αφορά την καταγωγήν της λέξης έν δύσκολον να πεις. Εν ξέρομεν αν τα Ετεοτζυπραίϊκα ήσαν γλώσσα Σεμιτιτζή που σημαίνει ότι έσςει την ίθκιαν ρίζαν με την αράπιτζην (σεμιτιτζςή γλώσσα) ή αν ήσαν ελληνιτζή. Σημείωση όμως ότι ειστήν Τζύπρον μας υπάρχει ο αρχαιόττερος τάφος κάττας ειστόν κόσμον...! Άρα έν πιθανόν η λέξη για την κάτταν να ναι τοπιτζής παραγωγής.

Έν ξεκάθαρον εις κάθε γλωσσολόγον ότι τα Τζυπραίϊκα προσφέρουσιν έναν πιο πλούσιον φάσμαν ήχων σγιάν ιδίωμαν που την αττιτζήν τζαι άρα εξοπλίζουσιν τον συντυχιστήν της με την ικανότηταν να μιλά εις ξένες γλώσσες με περίτου ακρίβειαν. Πχ. Αντίς το she να προφέρεται σγιαν σι όπως προφέρεται που αρκετούς Καλαμαράες προφέρεται σωστά σγιαν σςι που τους Τζυπραίους. Εν τέλη η Τζυπραίϊτζη έσςει δείξει όι μανιχά ότι ένι λαλιά με αρχαϊσμούς αμμά ότι εστί λαλιά αρχαία.

Το αν πρέπει να την μαθαίννομεν τζαι να την διατηρόμεν ένναιν θέμαν προς συζήτησην αμμά θέμαν προς άμεσην εφαρμογήν.

Δευτέρα 18 Ιανουαρίου 2010

Που του Μορφέα την αγγάλην

Μέστο μπάνιον απλώθω
Δίχα δύναμην να ταράξω
Δίχα την χιέλησην να συντύχω

Ο νους μου μουθκιασμένος
Μέστο δακρυκόν τζαι το γιαίμαν μουλιασμένος
Που την πραγματικότηταν, τον γρόνον δερμένος

Η βρύση αννοιχτή
Αμμά ούτε μια σταξςά τρέσςει
Τον πόνον νάκκον να νερώσει


Το νερόν αχνίζει
Η ορπία μιτά του φεύκει
Το ρυόν ώστα κόκκαλα μου φτάννει


Με καρκιάν φλοϊσμένην
Τζαι με ψυσςήν σςισμένην
Γύσκολον να φύεις που του Μορφέα την αγγάλην

Σάββατο 9 Ιανουαρίου 2010

Κάπνισμα: Δημοκρατία και Διτζαιώματα

Μιά εφτομά επέραεν που την απαγόρευσην του καπνισμάτου εις κλειστούς χώρους τζαι σγιάν τα αππιτούρκα επεταχτήκασιν πολλοί ιδιοκτήτες τζέντρων τζαι καπνιστές να πούσιν ότι η νομοθεσία έν άδιτζη (αδημοκρατιτζή) τζαι ρατσιστιτζή. Οι δε τζέντρατζηες λαλούσιν ότι εχάσασιν 40% της πελατείας τους τζαι οι δε καπνιστές μουρμουρούσιν ότι έχουσιν το διτζαίωμαν τα καπνίζουσιν. Αποδεκτή η τοποθέτηση τους.

Εντούτοις πιστεύκω ότι οι αντιαπαγορευσιτζοί εν γνωρίζουσιν τι εστί διτζαίωμαν, τι εστί δημοκρατία.

Άρα τι εστί διτζαίωμαν; Διτζαίωμαν έναι κάτι που συσχετίζεται με τες βασιτζές σου ανάγκες σγιάν πλάμαν. Το δόμαν πανωθκιόν σου, το φας, τα ρούχα, η παροχή παιδείας τζια ιατρικής περίθαλψης τζαι τέλος, ειστήν σύγρονην εποχήν μας, το καθαρόν περιβάλλον. Ονομάζω τα τούτα επειδή δίχα τους εν μπορείς να ζήσεις. Δικαίωμαν έν κάτι που έσςει να κάμει με τες βασιτζές πνευματιτζές ανάγκες. Η ελευθερία του λέγειν τζαι του πράξειν. Δίχα τους εν μπορείς να ζήσεις.

Αμμά το διτζαίωμαν του πράξειν σημαίνει ότι έσςεις διτζαίωμαν να πράττεις όπως επιθυμείς δίχα να επιρεάζεις αρνητικά τους άλλους. Με το αρνητικά μιλούμεν να μεν τους προκαλείς σοβαρά προβλήματα ειστήν ψυσςιτζήν τζαι σωματιτζήν υγείαν.

Εγιώ σγιάν μη-καπνιστής ανάπνεα τον καπνόν των καπνιστών εις καφετερίες τζαι ξενυχτάϊκα γνωρίζοντα ότι το παθητικόν κάπνισμαν προκαλεί καρκίνον. Οι ιδιοκτήτες των νυχτερινών τζέντρων ουδέποτε ασχοληθήκασιν σοβαρά με την τήρηση των τομέων για μη-καπνιστές τζαι τον εξαερισμόν ειστούς χώρους τους. Πάντα επήαιννα έσσω τζαι ήμουν που πάνω ως κάτω χτιτζόν καπνούς. Ένιωχα ότι το βασικόν μου διτζαίωμαν σγιάν άδρωπος του να γνάζω καχαρόν αέραν εκαταπατήτο. Γιατί ο άδρωπος εις έναν μολυσμένον περιβάλλον ισούται με άδρωπον με προβλήματα υγείας.

Καπνιστές έσςετε διτζαίωμαν του επιλλέγειν. Διτζαίωμαν ειστό κάπνισμαν εν έσςετε γιατί η συνήθεια σας επιρεάζει αρνητικά τζείνους γυρών σας. Διτζαίωμαν να ξανίζεται τον καρκίνον σας επειδή έτσι σας εκάπνισεν ΕΝ έσςετε (σκόπιμον λοοπαίγνιον). Εν πρέπει να καπνίσετε για να ζήσετε.

Το καπνίζειν εστί επιλογή, όι διτζαίωμαν του επιλέγειν.

Τζαι εγιώ ΕΝ ΧΙΕΛΩ να πκιορώννω φόρους για να σας περιθάλπτει η πολιτεία επειδή είσαστιν τόσον ανώριμοι που εν καταλάβεται ότι το κάπνισμαν προκαλεί καρκίνον.

Έν σάννα μου λαλείς ότι χιέλεις να παίζεις διαπασόν την μουσιτζήν σου η ώρα 4:00 το πουρνόν μέσε κατοιτζιμένην περιοχήν τζαι να μεν δέχεσαι να κλείσεις τα ράδια επειδή εννάν ρατσιστικόν ενάντιας τους αδρώπους που τους αρέσκει να παίζουσιν μουσιτζήν τα ξημερώματα τζαι ένναιν δημοκρατικόν γιατί καταπατείται τούτη η επιλογή σου.

Ένναιν ειρωνικόν ότι οι Ε/Τζυπραίοι, κληρονόμοι του αρχαίου τζαι βυζαντινού πνεύματος τζαι δήθεν ομιλητές της ελληνιτζής σγιαν μητρική γλώσσα, εν κατανοούσιν την λέξην ''δημοκρατία'' ειστήν ολότηταν της; Η τεράστια πλειοψηφία του λας ΧΙΕΛΕΙ την απαγόρευσην άρα η απαγόρευση δημοκρατιτζή εστί.

Άμμαν η δημοκρατία παύκει να κρόννεται των λογικών επιθυμιών της πλειοψηφίας τζαι υπακούει τες παράλογες απαιτήσεις της μειονότητας καταντά δικτατορία, δικτατορία των μειονοτήτων (βλ. νεοφιλελευθερισμός).

Ούλλα τα επιχειρήματα σας καταρρέουν λόγω της αδαΐας σας.


Επιπρόσθετα:

Ειστήν Ολλανδίαν, μετά που έρευναν, απεδείχτειν ότι οι πλείστοι ιδιοκτήτες δημοσίων χώρων αναψυσςής εθέλασιν την απαγορεύσην τζαι η απαγόρευση οδήγησεν ειστήν μείωσην των καπνιστών τζαι την μείωσην των καρδιαγγειακών και καρκινογενών νοσημάτων ειστές χώρες/πολιτείες που την εφαρμόσαν. Ειστήν δε Νέαν Ζηλανδίαν η πελατεία αξξήχηκεν.

Κυριακή 3 Ιανουαρίου 2010

Την Γλώσσα μου δώσανε...καμία!!

Περί ημϊαμαθείας ο λόος (συνδυασμός α- και ημι- μαθείας).


Ανέκαθεν ήξερα ότι οι Τζυπραίοι έν τέλεια αμπάλατοι* όσον αφορά την γρούσσαν μετέπειτα την υιοθέτησην της Δημοτιτζής σγιαν την επίσημην του κράτους. Επειδής είμαστιν οκνηροί εν μας ενδιαφέρει να συντυχάννομεν σωστά μιάν γλώσσαν, κόμα σςειρόττερα προτιμόμεν να τες συντυχάννομεν ούλλες ταυτοχρόνως τζαι λανθασμένα.
Δια του λόου το αληθές δικλήστε δέτε την συσκευασίαν του χυμού (έφκαλα την μάρκαν για να μεν προκαλέσω πρόβλημαν). Ειστήν Τζύπρον επειδής 100% του πληθυσμού συντυχάννουσιν την Εγγλέζιτζην* σγιαν μητριτζήν γρούσσαν γράφομεν τα πάντα ειστά αττικοελληνικά τζαι τα εγγλέζικα, συχνά μόνον ειστά εγγλέζικα.
Ωστόσο η αμαθεία, ελάχιστοι ξέρουσιν να συντυχάννουσιν σωστά εγγλέζικα, οδηγεί τους να κάμνουσιν τραγικά λάθη ειστήν προσπάθειαν τους να φουμιστούσιν. Κόμα σςειρόττερα η ημιμάθεια των αττικοελληνικών εστί τραγιτζή. Αφούσον το λεξικόν λύπει που τα πλείστα σπίθκια, στην προτζειμένην περίπτωσην που το τμήμαν της αγορωσύνης* της εταιρίας, εν μαθαίννομεν τες πολλές αντίστοιχες ελληνιτζές λέξεις που υιοθετόμεν δίχα σκέψην που ξένες γλώσσες, μιλόμεν αττικοελληνικά τζαι προσφάτως τζυπραίϊκα τελείως λανθασμένα.
Ειστήν συσκευασίαν γράφουσιν με περηφάνιαν ''Μούρα Κράνμπέρυ''!! ''Μπέρρυ'' αγαπητή εταιρία και τμήμαν αγορωσύνης, αγγλιστί Berry, σημαίνει Μούρον. Δηλαδή ειστά αγγλικά μεταφράζεται εις ''Berry Cranberry''. Μια μετάφραση με την λογικήν/νοημοσύνην σας εννά ήτουν Μούρον Κραν. Δαμαί είναι τρανταχτόν παράδειγμαν της ΗΜΙΜΑΘΕΙΑΣ. Το παράδειγμαν της ΑΜΑΘΕΙΑΣ; Εφόσον γνωρίζω οι ελληνιτζές γρούσσες έχουσιν τες λέξεις οξύκοκκα, μακρόκαρπα τζαι το προτιμέστερον εις τούντην περίπτωσην Βακκίνιον. Άρα (Μούρον) Βακκίνιον.
Οι Τζυπραίοι εν μπορούσιν να συντύχουσιν σωστά καμιάν γρούσσαν. Τέλος επιβάλλεται Βραβείον Αμπαλατοσύνης για την εταιρίαν.
Συμπέρασμαν;
Το χωρκατιλλίκκιν ένναιν συντύσςειν κυπριαστί, χωρκατιλλίκκιν ένι αμπάλατος εστί.
Γλωσσάριν
Αμπάλατος = ακαλλιέργητος, ημιμαθείς, αμαθείς. Όχι από το α- + balance αλλά από το α- + αρχ. (μ)παλατός (δουλεμμένος, καλλιεργημένος)
Εγγλέζικα = τα αγγλικά ΔΕΝ είναι επίσημη γλώσσα της Δημοκρατίας όπως είχε γραφθεί πρόσφατα στην εφημερίδα Πολίτης.
Αγορωσύνης = Marketing